Wat zijn kernwaarden? U hoort de term steeds vaker vallen in boardrooms, marketingstrategieën en HR-trajecten. Maar hoe vaak worden ze écht begrepen en geleefd?
Veel organisaties hebben kernwaarden op papier staan, maar slechts een fractie gebruikt ze als kompas voor beslissingen, gedrag en cultuur. En dat is zonde. Want kernwaarden vormen de diepgewortelde overtuigingen waarop uw organisatie gebouwd is. Ze zijn geen slogan, geen decoratie, maar de basis onder alles wat u doet.
In dit artikel ontdekt u:
- Wat kernwaarden zijn, en wat ze niet zijn
- Waarom ze essentieel zijn voor cultuur en strategie
- Hoe ze verschillen van merkwaarden
- Wat goede kernwaarden krachtig maakt
- Hoe u ze formuleert én toepast
- Welke fouten u absoluut moet vermijden
- Voorbeelden van kernwaarden die wél werken
Laten we eerlijk zijn: als kernwaarden niets zeggen over uw gedrag, zijn het slechts loze woorden. Tijd om dat te veranderen.
Ook mooi werk voor uw merk?
- Topkwaliteit design
- Persoonlijk contact
- Flexibele samenwerking
Onze klanten geven ons een 5/5
Waarom zijn kernwaarden belangrijk?
Kernwaarden zijn belangrijk omdat ze richting geven aan alles wat u doet binnen uw organisatie: van personeelsbeleid tot klantenservice, van leiderschap tot samenwerking. Ze vormen de morele en culturele basis waarop u werkt, communiceert en keuzes maakt.
Sterke kernwaarden zorgen voor:
- Samenhang en consistentie in gedrag en communicatie
- Duidelijke verwachtingen naar medewerkers en partners
- Snellere en betere besluitvorming op elk niveau
- Sterkere betrokkenheid en motivatie binnen teams
- Een herkenbare en geloofwaardige bedrijfscultuur
Of u nu groeit, krimpt of transformeert: kernwaarden blijven overeind. Ze zorgen voor stabiliteit in beweging.
Zonder kernwaarden wordt elke beslissing een losse flodder. Met kernwaarden bouwt u aan een duurzaam en gedragen geheel.
Ontdek het geheim van
de perfecte landingspagina
Wat is het verschil tussen kernwaarden en merkwaarden?
Hoewel beide waardevol zijn, hebben kernwaarden en merkwaarden elk een ander doel en bereik.
Kernwaarden
Intern gericht: hoe werken en gedragen we ons intern?
Vormt de basis van bedrijfscultuur
Leidt HR, leiderschap en samenwerking
Ontstaat vaak organisch of vanuit het DNA
Gaat over identiteit
Merkwaarden
Extern gericht: hoe willen we dat klanten ons zien?
Vormt de basis van merkpositionering
Leidt communicatie, marketing en branding
Wordt vaker strategisch gekozen en bijgestuurd
Gaat over imago
Voorbeeld:
Een organisatie kan als kernwaarde “samenwerking” hanteren, maar naar buiten toe “persoonlijke service” als merkwaarde communiceren. De eerste gaat over hoe men intern functioneert, de tweede over hoe men extern wordt ervaren.
In een goed functionerende organisatie sluiten beide waarden bij elkaar aan. Maar ze zijn niet hetzelfde.
Wat maakt kernwaarden krachtig?
Niet elke kernwaarde is automatisch relevant of werkbaar. Sterke kernwaarden voldoen aan een aantal duidelijke kenmerken.
1. Authentiek
Uw kernwaarden zijn echt. Ze komen voort uit uw geschiedenis, cultuur en gedrag. Ze zijn niet ‘bedacht’ door marketing, maar herkenbaar voor iedereen in uw organisatie.
2. Concreet en toepasbaar
Vage termen als “betrouwbaarheid” zeggen weinig zonder context. Krachtige kernwaarden zijn gekoppeld aan duidelijk gedrag. Medewerkers moeten weten wat het betekent in de praktijk.
3. Inspirerend maar haalbaar
Kernwaarden moeten uitdagen én realistisch zijn. Ze mogen richting geven, maar moeten ook leefbaar blijven op de werkvloer.
4. Herkenbaar in het dagelijks werk
Als uw medewerkers hun gedrag niet kunnen koppelen aan uw kernwaarden, dan zijn ze niet effectief genoeg.
Voorbeeld van zwakke kernwaarde:
“Kwaliteit” – zonder uitleg en vertaling blijft het leeg.
Voorbeeld van sterke kernwaarde:
“We doen het goed, of we doen het niet” – duidelijk, scherp en actiegericht.
Hoe formuleert u kernwaarden?
Stap 1: Kijk naar gedrag en cultuur
Het formuleren van kernwaarden vraagt om reflectie, input van binnenuit en scherpe keuzes. Hieronder vindt u een stapsgewijze aanpak:
Stap 2: Verzamel input
Interview medewerkers, klanten, leidinggevenden. Vraag hoe ze de organisatie ervaren en wat haar uniek maakt.
Stap 3: Identificeer patronen
Welke waarden komen steeds terug in gedrag of verhalen? Noteer deze kernwoorden en bespreek ze in uw kernteam.
Stap 4: Formuleer kort en krachtig
Kies 3 tot maximaal 5 kernwaarden. Omschrijf ze in heldere, actieve taal. Voeg voorbeelden of richtlijnen toe die het gedrag concreet maken.
Stap 5: Toets op relevantie en draagvlak
Komen ze terug in hoe u werkt? Herkent het team zich erin? Zo niet, bijsturen. Zo ja, vastleggen en implementeren.
Een kernwaarde die niet gedragen wordt, is een loze kreet. Kies daarom niet de ‘mooiste woorden’, maar de woorden die wáár zijn.
Hoe past u kernwaarden toe in de praktijk?
Een kernwaarde leeft pas als ze zichtbaar wordt in gedrag. Pas dan is ze effectief. Dat doet u zo:
1. Gebruik ze in HR-processen
Van werving tot beoordeling: koppel kernwaarden aan competenties, sollicitatievragen en evaluatiecriteria.
2. Verwerk ze in onboarding
Nieuwe medewerkers moeten uw waarden voelen vanaf dag één. Integreer ze in verhalen, cases en training.
3. Laat leiders het voorbeeld geven
Leiderschap bepaalt cultuur. Managers moeten de kernwaarden actief uitdragen én naleven.
4. Koppel ze aan interne communicatie
Gebruik kernwaarden als rode draad in nieuwsbrieven, teamoverleggen en presentaties. Maak ze tastbaar.
5. Meet en bespreek gedrag regelmatig
Maak kernwaarden onderdeel van feedback en dialoog. Zo blijven ze levend.
U bouwt geen cultuur met posters aan de muur, maar met gedrag in de praktijk.
Veelgemaakte fouten bij kernwaarden
Er zijn valkuilen die de impact van uw kernwaarden compleet kunnen ondermijnen. Let op deze veelvoorkomende fouten:
Vage of generieke formuleringen
Iedereen kan “betrouwbaar” of “professioneel” zeggen. Zonder context en gedrag zegt het weinig.
Te veel kernwaarden
Meer dan vijf kernwaarden? Dan onthoudt niemand ze. Kies wat écht belangrijk is.
Geen betrokkenheid van medewerkers
Kernwaarden top-down opleggen zonder draagvlak leidt tot weerstand of apathie
Kernwaarden als marketingtrucje gebruiken
Kernwaarden zijn intern gericht. Als ze vooral op de website mooi klinken, maar intern niet leven, werkt het averechts.
Geen koppeling aan gedrag en keuzes
Als niemand weet hoe een kernwaarde zich vertaalt naar actie, blijft het bij woorden.
Sterke kernwaarden zijn concreet, gedragen en voelbaar.
Voorbeelden van sterke kernwaarden
Hieronder enkele organisaties die kernwaarden niet alleen benoemen, maar ook consequent uitdragen:
1. Bol.com
- Samen
- Klantgericht
- Inventief
→ Deze waarden zijn doorvertaald in hun cultuur, productontwikkeling en servicegedrag
2. NS (Nederlandse Spoorwegen)
- Verbindend
- Betrouwbaar
- Ondernemend
→ Past bij hun maatschappelijke rol en de verwachtingen van reizigers.
3. Rituals
- Betekenisvol
- Gedreven
- Respectvol
→ Komt terug in klantbeleving, winkelervaring én personeelsbeleid.
4. Simyo
- Eerlijk
- Helder
- Persoonlijk
→ Helderheid en no-nonsense communicatie vormen de rode draad in alles wat ze doen.
Deze merken laten zien dat kernwaarden meer zijn dan woorden. Ze zijn richtinggevend gedrag.
Conclusie: kernwaarden zijn geen woorden, maar gedrag
Kernwaarden zijn de onzichtbare motor van uw organisatie. Ze bepalen hoe u werkt, samenwerkt en keuzes maakt. Niet door wat er op papier staat, maar door wat er dagelijks wordt gedaan.
Sterke kernwaarden:
- Zijn authentiek, concreet en geloofwaardig
- Geven richting aan gedrag en cultuur
- Zorgen voor consistentie in groei en verandering
- Zijn zichtbaar in leiderschap, processen en communicatie
Het verschil tussen bedrijven die inspireren en bedrijven die verwarren, zit vaak in dit fundament.
Kernwaarden zijn geen loze kreten. Ze zijn uw dagelijkse praktijk. Kies ze, leef ze en versterk zo uw organisatie van binnenuit.
Ook mooi werk voor uw merk?
- Topkwaliteit design
- Persoonlijk contact
- Flexibele samenwerking
Onze klanten geven ons een 5/5